Diz ağrısı çeken birçok kişi bir noktada şu soruyu sorar:

“Acaba dizime protez taktırmam mı gerekiyor?”

Bu yazıda halk diliyle, herkesin anlayabileceği şekilde diz protezi ne zaman gerekli olur, hangi durumlarda karar verilir, ameliyat nasıl yapılır ve nelere dikkat etmek gerekir sorularına birlikte bakalım.

Öncelikle Diz Protezi Nedir?

Diz protezi, halk arasında “dize platin takılması” ya da “dizin değiştirilmesi” olarak bilinir. Aslında dizin tamamı çıkarılıp yerine robot gibi bir şey takılmıyor. Sadece ağrıya ve aşınmaya neden olan kıkırdak yüzeyler temizleniyor ve yerine metal ve plastikten oluşan özel parçalar yerleştiriliyor.

Bu sayede dizin hareketi korunuyor, kişi ağrısız bir şekilde yürüyebiliyor.

Peki Diz Protezi Ne Zaman Gerekir?

Diz ağrısı olan herkese protez yapılmaz. Önce ilaç tedavileri, fizik tedavi, enjeksiyonlar (hyaluronik asit, PRP, ACP, Sanakin vb.) gibi yöntemler denenir. Ama bazı durumlarda artık bu yöntemler yetmez ve protez gündeme gelir.

Diz protezine karar vermemizi sağlayan başlıca durumlar:

🔹 İleri derecede diz kireçlenmesi (gonartroz): Kıkırdak tamamen tükenmişse ve kemik kemiğe sürtüyorsa.

🔹 Şiddetli ve kalıcı ağrı: İlaçlara, enjeksiyonlara ve egzersize rağmen geçmeyen ağrı.

🔹 Geceleri uykudan uyandıran diz ağrısı.

🔹 Yürümekte zorlanma, merdiven çıkamama.

🔹 Dizde şekil bozukluğu: İçeri ya da dışarı doğru eğilme.

🔹 Yaşam kalitesinin ciddi şekilde düşmesi: Kişi günlük işlerini yapamaz hale gelmişse.

Kısacası, ağrı günlük hayatınızı engelliyorsa, basit tedavilerle fayda göremiyorsanız ve dizinizdeki hasar ileri düzeydeyse, protez ameliyatı bir seçenek olur.

Diz Protezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Ameliyat genellikle spinal-epidural (belden uyuşturma) veya genel anestezi altında yapılır. Yaklaşık 1 saat sürer.

Ameliyatta dizin sadece aşınmış yüzeyleri temizlenir ve yerine özel parçalar takılır.

Ameliyat sonrası hastalar genellikle 24 saat içerisinde ayağa kaldırılır, 2-3 gün içinde taburcu edilir.

3-6 hafta içinde günlük hayata dönüş sağlanır.

Protez Ameliyatı Sonrası Ne Beklemeli?

✅ Ağrılarda belirgin azalma olur.

✅ Yürüme ve merdiven çıkma kolaylaşır.

✅ Bacağın şekli düzelir.

✅ Uykular bölünmez, ağrısız gece uykusu mümkün hale gelir.

✅ Protezlerin ömrü genellikle 15-20 yıl civarındadır.

Protez Kararı Ne Zaman Verilir?

Şunu unutmayın:

Protez bir son çare değil, doğru zamanda yapıldığında hayat kalitesini artıran etkili bir çözümdür.

Ama çok erken yapılırsa gereksiz olabilir, çok geç kalınırsa da kaslar zayıflar, eklem hareketleri kısıtlanır ve iyileşme süreci zorlaşır.

Bu yüzden şiddetli ve kalıcı diz ağrınız varsa, günlük yaşamınız ciddi şekilde etkileniyorsa, doktorunuzla birlikte değerlendirme yapmalı ve doğru zamanlamayı birlikte belirlemelisiniz.

Son Söz:

Diz protezi korkulacak bir şey değil, doğru hastaya ve doğru zamanda yapıldığında yaşam kalitesini artıran başarılı bir ameliyattır.

Siz ya da bir yakınınız bu sorunları yaşıyorsanız, bir ortopedi uzmanına danışmaktan çekinmeyin.

Sağlıklı dizler, ağrısız adımlar için bilgi en büyük güçtür.

Op. Dr. Ahmet Hakan Kara