Kireçlenme (Osteoartrit) eklem kıkırdağının zamanla yıpranması ve aşınmasıyla ortaya çıkan bir hastalıktır. Halk arasında “yaşlılık hastalığı” olarak bilinse de sorunlar daha genç yaşlarda başlamaktadır ve sinsice ilerlemektedir. En sık diz, kalça, omuz ve el eklemlerinde karşımıza çıkar. Genç yaşlarda önlemimizi alamazsak kireçlenme ilerler ve protez gibi ileri cerrahi tedavilere gereksinim olur. Bu nedenle kireçlenme tedavisi zamanında yapılmalıdır.
En çok merak edilen soru ise: Kireçlenmenin tedavisi var mı, yok mu?
Cevap: Evet, artık kireçlenmede umut var! Günümüz tıbbı sayesinde hem eklemleri koruyabiliyor hem de hasarı onarmaya yönelik tedaviler uygulayabiliyoruz.
Kireçlenmede Neler Yapılabilir?
1. Kilo Kontrolü
Fazla kilo, özellikle diz ve kalça gibi yük taşıyan eklemlere büyük baskı yapar.
- Burada önemli olan kas değil, yağdan kilo kaybı sağlamaktır.
- İdeal kiloya ulaşmak eklem yükünü azaltır, hastalığın ilerlemesini yavaşlatır.
2. Kasların Güçlendirilmesi
Güçlü kaslar, eklemleri koruyan en önemli destekçidir.
- Fizik tedavi egzersizleri, pilates, yüzme, bisiklet gibi düşük etkili sporlar kireçlenmeye karşı koruyucudur.
- Düzenli egzersiz, eklem çevresindeki kasları güçlendirir, ağrıyı azaltır.
3. Beslenme Düzeni
- Antioksidanlardan zengin beslenme (sebze, meyve, omega-3 içeren gıdalar) eklem sağlığını destekler.
- Aşırı işlenmiş gıdalar, rafine şeker ve aşırı tuz iltihabi süreci artırabilir.
- Diyetisyen eşliğinde kişiye özel beslenme planı, tedavinin başarısını artırır.
Modern Tıbbın Umut Veren Yöntemleri
a. Kıkırdak ve Menisküs Nakilleri
Eskiden kaybolan kıkırdak geri gelmez denirdi. Artık:
- Kıkırdak nakilleri,
- Menisküs nakilleri,
- Mozaik plastiği gibi cerrahi yöntemlerle eklemi yeniden onarmak mümkün hale geldi.
b. Rejeneratif (Yenileyici) Tedaviler
Son yıllarda büyük umut vaat eden biyolojik tedavilerle eklem içindeki iltihap azaltılıyor, kıkırdak korunuyor ve hatta yenilenmesi destekleniyor:
- Eksozom tedavisi → Hücre iletişimini artırarak kıkırdak yenilenmesini destekler.
- Kök hücre tedavisi → Vücudun kendi hücreleriyle eklem dokusunu onarmayı hedefler.
- PRGF (Platelet Rich Growth Factor) → Kendi kanınızdan elde edilen hücresel tedavi, eklem onarımına yardımcı olur.
- Sanakin tedavisi → İltihap faktörlerini bloke ederek kireçlenmenin ilerlemesini durdurur.
Cerrahi Çözümler
İleri evrede eklem hasarı çok fazlaysa, eklem protezi ameliyatı ile hastalar yeniden ağrısız yürüyebilir, yaşam kalitesi yükselir.
Erken Teşhis Neden Önemli?
Kireçlenmede zaman kaybetmemek çok önemli.
Erken dönemde başlanan tedavilerle:
- Eklemler korunur,
- Protez ihtiyacı geciktirilir,
- Günlük yaşam çok daha konforlu hale gelir.
İşin Özeti Kireçlenme Artık Çaresiz Değil!!!
Eskiden “kireçlenme kaderdir” denirdi. Bugün artık:
- Kilo kontrolü, egzersiz ve beslenme düzeni ile hastalığın ilerlemesi önlenebilir,
- Biyolojik ve rejeneratif tedaviler sayesinde kıkırdak korunabilir,
- Kıkırdak ve menisküs nakilleri ile eklemler onarılabilir,
- İleri evrelerde protez ameliyatı ile hayat yeniden ağrısız hale gelebilir.
Kısacası, kireçlenme artık kader değil! Doğru zamanda doğru tedaviyle eklemleri korumak mümkün.
Op. Dr. Ahmet Hakan Kara
